Welvaartsziektes? Wat is dat, en worden ze echt veroorzaakt door het eten van suiker? Is het waar dat suiker de meest voorkomende welvaartsziektes in Nederland veroorzaakt?
Leuke vragen!
Met iets minder leuke antwoorden.
Want het is inderdaad waar: suiker is de grootste oorzaak van de welvaartsziektes die in Nederland en de rest van de Westerse wereld voorkomen. Maar hoe voorkom ik dat, als er bijna overal suiker in verwerkt zit?
Dat en de 10 meest voorkomende welvaartsziektes kun je vinden in dit artikel.
Wat zijn welvaartsziektes?
In Nederland overlijden de meeste mensen aan een welvaartsziekte. Circa 60% van alle sterfgevallen in Nederland komen door een welvaartszieke.
Welvaartsziektes zijn ziektes die ontstaan door een ongezonde levensstijl, bijvoorbeeld door het overmatig gebruik van suiker. Welvaartsziekten zijn dus niet besmettelijk, en hebben alleen maar te maken met je levensstijl. Veel mensen zouden langer kunnen leven als ze gezonder zouden leven.
Maar dat wist je waarschijnlijk al!
Een aantal bekende aandoeningen kunnen mogelijk onder welvaartsziekten vallen. Het gaat bijvoorbeeld om hart- en vaatziekten, obesitas, diabetes type 2 en zelfs verschillende soorten kanker.
Deze ziektes staan ook vaak in relatie tot elkaar. Met obesitas is de kans op diabetes en hart- en vaatziekten bijvoorbeeld veel hoger.
Elk jaar overlijden er ongeveer 90.000 Nederlanders aan het gevolg van een welvaartsziekte. Wereldwijd sterft ook het grootste deel van de mensen aan chronische welvaartsziektes. De aanwezigheid van welvaartsziektes is ook veel hoger in beter ontwikkelde landen.
De naam welvaartsziekte komt namelijk van het feit dat deze ziekten ontstaan door een welvarende levensstijl.
Zijn minder ontwikkelde landen dan gezonder?
Dat is absoluut niet het geval, en dat komt eigenlijk puur omdat wij in de Westerse wereld gemiddeld veel ouder worden. Als je het ten minste vergelijkt met ontwikkelingslanden.
In welvarende landen worden mensen over het algemeen ouder, maar ze leven ongezonder.
Er is veel zittend werk en eten is overal in grote hoeveelheden verkrijgbaar. Mensen krijgen te weinig lichaamsbeweging omdat alles zich binnen handbereik bevindt. De overvloedige levensstandaard is een groot probleem voor de algemene gezondheid.
Door de enorme keuzes aan ongezonde voedingsmogelijkheden krijgen mensen veel vetten en suikers binnen. De meest gevaarlijke ingrediënten voor het ontstaan van een welvaartsziekte zijn alcohol, tabak en ongezond eten zoals veel zout, vet en vooral suiker.
Ook stress is soms de aanzet van het ontstaan van welvaartsziekten. Wanneer je gestrest bent heb je de neiging om onregelmatiger te eten, de stress weg te roken of te gaan drinken. Hierdoor ontstaan lichamelijke problemen.
Welvaartsziektes veroorzaakt door suiker. Hoe?
Wat zijn welvaartsziekten en hoe ontstaan ze?
De meeste welvaartsziektes ontstaan door het veelvuldig gebruik van suiker. De gemiddelde Nederlander neemt veel te makkelijk suiker in. Dat is niet zo moeilijk, want bijna alle producten die in de supermarkt te koop zijn bevatten gigantische hoeveelheden suiker.
Suiker heeft veel negatieve invloeden op je algemene gezondheid. Het is slecht voor je tanden, je wordt snel te dik en zorgt daarbij voor serieuze gezondheidsproblemen.
Suiker is overduidelijk zeer ongezond voor je lichaam.
Wat is suiker nou eigenlijk?
Suiker is een koolhydraat. Suiker levert veel energie voor je lichaam. Dit komt omdat suiker wordt omgezet tot bloedsuiker, ook wel glucose genoemd. Glucose is een belangrijke brandstof voor je cellen. Suiker heb je dus nodig voor een goede werking van je lichaam.
Er zit echter genoeg suiker in gezonde en natuurlijke producten. Hier haal je genoeg suiker binnen voor de benodigde energie. Je hebt geen extra toegevoegde suiker nodig. Natuurlijke suikers zijn langzaam, en geraffineerde suikers zijn snel. Langzame suiker zit in groente en fruit.
Het lichaam heeft tijd nodig om deze suiker te verteren wat zorgt voor een geleidelijke energie afgifte. Er ontstaan geen bloedsuikerpieken. Door de langzame afbraak heb je langer een vol gevoel.
Snelle suiker zit vooral in kant-en-klaar producten als koek, snoep en chips, maar bijvoorbeeld ook in sap, yoghurt of ingeblikt eten. Snelle suikers worden snel afgebroken en in de bloedbaan opgenomen. Het lichaam kan niks met deze geraffineerde suikers.
Snelle suikers kan je herkennen doordat ze meestal eindigen op -ose. Voornamelijk deze snelle suiker is de oorzaak van de gezondheidsklachten.
Hieronder een lijst met de 10 meest voorkomende gezondheidsproblemen en welvaartsziektes veroorzaakt door het innemen van teveel suiker.
1. Gebitsproblemen
Een slecht gebit is één van de meest bekende gevolgen van het nuttigen van veel suiker. Het zuur wat zich in suiker bevindt tast het glazuur van je tanden aan. Er ontstaan door de schade aan het glazuur snel gaatjes.
Beperk het aantal suikermomenten per dag. Iedere keer dat je suiker nuttigt krijgt je gebit een klap.
Om een slecht gebit te voorkomen is het erg belangrijk om 2 keer per dag je tanden te poetsen. Probeer daarnaast je suikerinname zoveel mogelijk te beperken.
2. Gewichtstoename en overgewicht
Geraffineerde suiker is erg hoog in calorieën. Als je niet genoeg beweging krijgt dan zal je deze calorieën niet allemaal kunnen verbranden.
Alle calorieën die je niet verbrandt worden in je lichaam opgeslagen als lichaamsvet, wat resulteert in het aankomen in lichaamsgewicht. Geraffineerde suikers zitten in veel producten zoals snoep, cake en frisdrank.
Geraffineerde suiker is tevens slecht voor je bloedsuikerspiegel. De suiker geeft pieken in je bloedsuikerspiegel waardoor je snel energie krijgt, maar ook snel weer instort.
De werking van de energie is maar zeer kort. De oorzaak van overgewicht is geen vet, maar suiker. Overgewicht leidt vervolgens tot ook tot een verhoogde bloeddruk.
Er zijn meerdere gradaties van gewichtstoename. Er is een nuance tussen overgewicht en obesitas. Overgewicht houdt in dat er teveel vetweefsel in je lichaam zit.
Je BMI is 25 of hoger. Obesitas is ook overgewicht, maar hierbij is het verschil dat je BMI hoger dan 30 is. Bij een BMI van boven de 40 is er sprake van morbide obesitas.
Bij extreme gewichtstoename is het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2 vergroot.
3. Diabetes
11% van de Nederlandse bevolking boven de 20 jaar heeft diabetes. Dit is 23% voor personen boven de 60 jaar. Door de hoge suikerinname hebben steeds meer mensen last van diabetes.
Je krijgt geen diabetes van enkel teveel suiker. Diabetes staat in verband met overgewicht, wat wel een gevolg is van teveel suiker.
De alvleesklier maakt niet genoeg insuline of het lichaam reageert niet meer goed op insuline. Het gaat hierbij om diabetes type 2. Diabetes type 2 komt vooral voor bij oudere mensen en bij mensen met overgewicht.
Niet enkel diabetes is een groot probleem. Een insulineresistentie ligt ook op de loer bij een te hoge suikerinname. Insulineresistentie kan de voorloper zijn van diabetes. Omdat suiker een erg bewerkt product is en een hoog glycemische index heeft krijg je last van bloedsuikerspiegel pieken.
Het lichaam gaat vervolgens het insuline hormoon aanmaken wat er voor zorgt dat de glucose in je bloed wordt opgenomen. Omdat er meer insuline wordt gemaakt dan nodig is, wordt er ook teveel glucose opgenomen in het bloed.
Constant een te grote hoeveelheid insuline zorgt op lange termijn voor insulineresistentie.
Je lichaam wordt immuun voor de insuline en je hormoonhuishouding raakt in de war. Als dit lang aanhoudt kan je diabetes ontwikkelen.
4. Hart- en vaatziekten
Het nuttigen van teveel suiker kan leiden tot hartklachten. Meestal staan hartklachten in samenhang met overgewicht. De calorieën die je lichaam niet verbranden kan worden omgezet in vet. Naast het vet wat bijvoorbeeld bij de buik en benen wordt opgeslagen, kan dit ook bij de hartspier.
Tevens kan suiker voor een verhoogd risico op een hartaanval zorgen. Voor hartklachten hoef je niet per definitie overgewicht te hebben. Alleen de suiker is al slecht genoeg voor je hart. Wanneer er vet rondom het hart is opgeslagen kan dit de bloedtoevoer onderbreken.
Het vet rond het hart wordt ook wel cholesterol worden genoemd. Wanneer er kleine scheurtjes of wondjes in de wanden van de bloedvaten zitten gaat het cholesterol hier zitten.
De bloedvaten kunnen zo steeds smaller worden. Op een gegeven moment kan de ader zelfs blokkeren door een bloedstolsel of aderverkalking. De bloedstolsels bewegen zich voort door de aderen en kunnen op een gegeven moment in een vernauwing klem komen te zitten.
Als de kransslagader afgesloten wordt krijgt het hart geen zuurstof meer en kan het hart niet meer werken. Hierdoor kan de hartspier beschadigd raken en ontstaat er een hartaanval. Een ernstige hartaanval kan dodelijk zijn.
5. Suikerverslaving
Bij het eten van suiker wordt er dopamine aangemaakt in de hersenen. Dit maakt ons gelukkig. Hierdoor snakken we snel naar meer suiker, omdat we verslaafd raken aan het gelukkige gevoel. Dopamine kan vergeleken worden met morfine en heroïne, het lichaam reageert op dezelfde wijze.
Daarom is het soms zo aantrekkelijk om die hele zak snoep leeg te eten, of een reep chocolade helemaal weg te werken. De 'suiker rush' is echter altijd maar van korte duur. Na de 'suiker rush' volgt een crashmoment waarin je helemaal instort.
Op zo'n moment word je moe en hongerig en ben je geneigd om weer naar meer suiker te grijpen. Na een tijdje heb je steeds meer suiker nodig om hetzelfde gelukkige gevoel te krijgen en dan heb je zo een suikerverslaving te pakken.
Er zijn nog steeds mensen die denken dat er niet zoiets bestaat als een suikerverslaving. Dit moet je vragen aan de mensen die geprobeerd hebben om af te kicken. De afkickverschijnselen van suiker kunnen namelijk vrij heftig zijn.
6. Artritis
Door het overmatig nuttigen van suiker kunnen er ontstekingen in je lichaam ontstaan die bijvoorbeeld artritis of eczeem veroorzaken. Artritis is een gewrichtsontsteking.
Bij artritis doen de aangedane gewrichten pijn en wordt de huid op die plek rood. Er ontstaat ontstekingsvocht waardoor de smering van het gewricht verstoord raakt.
Ook andersom kam het stoppen van het eten van geraffineerde suiker goed helpen voor mensen met gewrichtsklachten.
7. Stress
Veel suiker en geraffineerde koolhydraten hebben invloed op je humeur. Bij een instabiele bloedsuikerspiegel krijg je veel pieken en dalen in je humeur. Je wordt prikkelbaar en je hormoonsysteem raakt in de war.
Hierdoor kan je angstig en gestrest worden. Deze instabiele bloedsuikerspiegel ontstaat door de pieken en dalen in je bloedsuiker. Je bloedsuiker schommelt te veel op en neer door de geraffineerde suikers.
Stress wordt vaak in stand gehouden door het nogmaals nuttigen van suiker. Je voelt je weer even lekkerder, maar na een tijdje stort je weer volledig in.
8. Verzwakt immuunsysteem
Suiker maakt het immuunsysteem zwakker. Hierdoor kom je bijvoorbeeld moeilijker van je verkoudheid af. Iedere keer dat je suiker nuttigt start het onderdrukkende effect op je immuunsysteem al na 30 minuten. Dit effect houdt tot ongeveer 5 uur aan. Iedere keer dat je suiker eet geef je je immuunsysteem dus een klap.
Om suiker af te breken heeft je lichaam namelijk vezels, vitaminen en mineralen nodig. Je reserves van gezonde stoffen worden dus gebruikt om de ongezonde suiker af te breken.
Tevens maakt suiker de zuurtegraad van je lichaam hoger waardoor je lichaam verzuurd.
Een verzuurd lichaam heeft een grotere kans om ziek te worden. Als je maag- en darmstelsel gaat verzuren kan dit leiden tot een gisting zoals candida. Suiker laat je weerstand echt zakken en je hebt meer kans op bovenstaande klachten en kwaaltjes.
9. Leverschade
Fructose, een toegevoegde suiker, kan de lever overbelasten. Als suiker uit het spijsverteringskanaal komt moet de suiker worden afgebroken in glucose en fructose. Fructose is een niet lichaamseigen stof, en de lever moet hard werken om dit om te zetten naar energie.
De lever zet fructose om in glycogeen. Het glycogeen wordt in de lever opgeslagen, maar de opslagruimte is maar beperkt. Wanneer de lever vol zit wordt fructose omgezet in vet.
Dit kan uiteindelijk leiden tot vervetting van de lever.
10. Huidveroudering
Teveel suiker in de bloedbaan versnelt het glycatie-proces. Dit proces zorgt voor de veroudering van de huid. Als je teveel suiker binnenkrijgt dan zullen deze suikers reageren met de eiwitten en vetten in je lichaam.
Het lichaam produceert dan de schadelijke moleculen die Advanced Glycation End Products (AGE) worden genoemd. Deze moleculen zorgen voor een snelle huidveroudering.
Suiker is schadelijk
Suiker is duidelijk een zeer schadelijk product die vele welvaartsziektes doet ontstaan. Helemaal suikervrij eten is onmogelijk omdat suiker ook in veel natuurlijke producten voorkomt.
Probeer daarom de toegevoegde suikers zoveel mogelijk te vermijden. Ook kan je in je voeding gebruik maken van natuurlijke zoetstoffen. Gebruik de natuurlijke suikers zoals fruit om je maaltijd te zoeten.
Oervoedsel
Om welvaartsziektes zoveel mogelijk te verminderen zou je het beste oervoedsel kunnen eten. Je lichaam is van nature niet gewend om sterk bewerkte voedingsmiddelen binnen te krijgen. Oervoeding bestaat uit veel verse groenten, eiwitten, vitaminen, mineralen en vezels.
Toegevoegde suiker en zout kan je het beste laten staan. Onbewerkte voedingsmiddelen zonder toegevoegde suikers bevatten meestal de meeste voedingsstoffen. Je raakt sneller verzadigd en hebt geen last meer van een suiker rush. Je voelt je fitter en slaapt ook beter. Een bijkomend effect kan zijn dat je gewicht verliest. Enkel voordelen om die suiker te laten staan!
Vergeet niet dat suiker veel schuilnamen heeft waardoor je de suiker niet altijd herkent. Sacharine, glucose, sucrose, fructose-glucosestroop, dextrose en maltose zijn ook suiker!
Tot slot
Concluderend kunnen we zeggen dat suiker de oorzaak is van vele welvaartsziektes. Geraffineerde suiker is zeer ongezond voor het lichaam en laat veel schade achter. Wat je eet zie je terug in je gezondheid.
Naast suiker zijn er nog veel meer andere voedingsmiddelen en diverse levensstijlen die een negatieve invloed hebben op je gezondheid.
Leef verstandig en denk na bij wat je eet en doet. Wonen in een welvarend land heeft vele voordelen, maar ook duidelijk vele nadelen wat betreft de algemene gezondheid.