Je bent het vast wel eens tegengekomen: aspartaam is extreem schadelijk voor je lichaam! Of vrienden die vragen of het wel een goed plan is om dat colaatje light te drinken omdat het aspartaam bevat.
Aspartaam is de bekendste vervanger van suiker is verschillende producten. Maar is het echt zo schadelijk als wordt gezegd? Of zijn er inmiddels nieuwe onderzoeken met andere resultaten?
Ik geef je 16 gezondheidseffecten die aspartaam met zich meebrengt en leg je uit welke producten deze zoetstof bevatten en of de wetenschap nog steeds hetzelfde denkt over de gezondheidseffecten.
Wat is aspartaam?
Aspartaam wordt gebruikt om suiker te vervangen in bijvoorbeeld light-dranken. Het is een zoetstof die 200 keer zoeter is dan suiker. Het wordt in light-dranken gebruikt omdat het wél de zoete smaak geeft, maar (vrijwel) geen calorieën bevat.
Deze zoetstof is niet natuurlijk. Aspartaam is namelijk uitgevonden in 1965 tijdens een onderzoek naar medicijnen tegen maagzweren. In dit onderzoek werden scheikundige verbinden gemaakt uit 2 stoffen (fenylalanine en asparaginezuur). De onderzoeker die de experimenten deed, proefde een heel zoete smaak toen hij zijn vinger nat maakte met zijn tong wanneer hij papier wilde pakken.
De stof is dus eigenlijk toevallig ontdekt/uitgevonden.
De werking van aspartaam
Wanneer we aspartaam binnenkrijgen, proeven we dus een zeer zoete smaak. Maar ons lichaam gaat met de stof aan de slag. Het wordt namelijk afgebroken tot 3 stoffen: asparaginezuur, fenylalanine en methanol. De afbraak van de zoetstof zorgt voor het begin van een aantal processen in ons lichaam.
Methanol ontstaat als aspartaam wordt verwarmd tot 30 graden of meer. De temperatuur in ons lichaam is een graad of 37, waardoor deze stof kan ontstaan. Nu komt het:
De ontstane methanol kan in ons lichaam verder afgebroken worden tot een kankerverwekkende stof (formaldehyde). Of aspartaam echt schadelijk is voor je gezondheid lees je straks.
Er is ook iets aan de hand met asparaginezuur en fenylalanine. Aspartaam bestaat namelijk voor 50% uit fenylalanine en voor 40% uit asparaginezuur. De samenstelling in deze verhoudingen kan negatieve effecten met zich meebrengen voor je hersenen.
Dit doet aspartaam met onze gezondheid (16 gezondheidseffecten)
Ik wil je 16 effecten van aspartaam op je gezondheid laten zien. Dit doe ik om je bewust te maken van de zoetstof. Het is natuurlijk aan jou om te bepalen of jij het schadelijk vindt om te gebruiken. Je kunt dus zelf een weloverwogen keuze maken of je producten die deze stof bevatten wil gebruiken.
Welke producten aspartaam bevatten lees je verderop.
1. Het effect op je hersenen
Zoals je net hebt kunnen lezen komt de stof methanol vrij bij de afbraak van aspartaam in je lichaam. Deze stof is in bepaalde hoeveelheden schadelijk voor jouw en mijn lichaam. Ook kan ons lichaam de methanol niet snel verwerken, waardoor er een opeenhoping van de stof in ons lichaam ontstaat.
Er wordt dan ook geadviseerd om niet meer dan 7,8 mg van de zoetstof per dag binnen te krijgen. Nu moet je weten dat een liter cola (en andere frisdranken) al zo’n 55 mg aspartaam bevat. Methanol kan tot de hersenen doordringen en ervoor zorgen dat je emoties en leercapaciteit wordt aangetast.
Dus direct zorgt aspartaam niet voor hersenschade. Maar indirect kan het wel negatieve gevolgen hebben!
2. Het effect op je centrale zenuwstelsel
Verschillende wetenschappelijke onderzoeken laten zien dat aspartaam onze zenuwen erg prikkelt. Wanneer een zenuwcel overprikkelt raakt, zal deze afsterven. De zoetstof zorgt er dus voor dat ons centrale zenuwstelsel ontregelt raakt.
Dit kan er weer voor zorgen dat bepaalde delen in de hersenen aangetast raken. En dit kan de kans op leverproblemen, ADHD, tumoren, Parkinson en epileptische aanvallen vergroten.
3. Het effect op je stemming
Aspartaam zorgt voor een verlaging van de concentraties van een aantal neurotransmitters in ons lichaam. Deze neurotransmitters zorgen ervoor dat wij ons vrolijk voelen. Als er minder neurotransmitters actief zijn, voelen we ons gestrest of opgejaagd.
Hier kan deze stof dus voor zorgen.
4. Aspartaam en het risico op depressie
Dit risico moet ik even apart benoemen. Zoals je net hebt kunnen lezen beïnvloedt de stof de hoeveelheid neurotransmitters in ons lichaam. Niet alleen kun je een gestrest of opgejaagd krijgen, je kunt er op een gegeven moment zelfs in een depressie van belanden.
Dit is uiteraard niet al het geval als je een glaasje cola light gedronken hebt, maar als je dit voor een langere tijd doet.
5. Het risico op migraine
Verschillende onderzoeken laten zien dat het opnemen van aspartaam ervoor kan zorgen dat je migraineaanvallen krijgt. Ook dit heeft te maken met de verhoudingen van de neurotransmitters in je lichaam.
6. Is aspartaam kankerverwekkend of niet?
Onderzoeken hebben aangetoond dat het gebruiken en tot je nemen van aspartaam in hoge concentraties kankerverwekkend kan zijn. Ook dit geldt natuurlijk niet als je een keer een glaasje cola light hebt gedronken, maar wel wanneer je dagelijks veel van deze stof binnenkrijgt.
7. Het effect op je gewicht
Het eten en drinken van producten waar aspartaam in zit kan ervoor zorgen dat je aankomt in gewicht. Dit komt niet doordat de zoetstof zelf veel calorieën bevat, want dat zijn er namelijk 0. Maar dat heeft met een mechanisme in je lichaam te maken waardoor je stofwisseling in de war wordt geschopt.
Je lichaam kent namelijk geen verschil tussen suiker en een zoetstof. Elke keer dat je iets suikerrijks eet, zorgt je lichaam ervoor dat je bloedsuikerspiegel stabiel blijft door insuline af te scheiden. Dit gebeurt dus ook wanneer je aspartaam binnenkrijgt. Maar dit is dus helemaal geen suiker.
Dit hele proces zorgt ervoor dat je lichaam een signaal krijgt dat het suiker nodig heeft, omdat de insuline helemaal geen suiker is tegengekomen. Maar dus een zoetstof. De insuline is al afgescheiden, en je bloedsuikerspiegel daalt.
Hierdoor ga je trek krijgen in suikerrijk eten of drinken. En deze voeding bevat juist veel calorieën. Ga je dus echt in op de signalen van je lichaam en eet je bijvoorbeeld die gevulde koek die nog in de kast ligt, krijg je extra calorieën binnen en kun je snel gewicht aankomen.
8. Het risico op vermoeidheid
Het proces wat je net hebt gelezen kost enorm veel energie. Dit kan er weer voor zorgen dat je vermoeid raakt. Je kunt dus wel raden dat je zelfs chronisch vermoeid kunt raken als je regelmatig producten met aspartaam eet of drinkt.
Wil je beter slapen maar weet je niet hoe? Lees deze waardevolle tips >>
9. Aspartaam en het risico van diabetici
Aspartaam zorgt dus voor schommelingen in je bloedsuikerspiegel. Mensen met diabetes hebben een nog grotere kans op hersenschade dan mensen zonder diabetes. Deze schade kan weer zorgen voor depressie, paniekaanvallen of zelfs een beroerte.
10. Aspartaam en het risico op diabetes
Je hebt net gelezen dat aspartaam kan zorgen voor schommelingen in je bloedsuikerspiegel. Onderzoeken hebben laten zien dat deze schommelingen kunnen zorgen voor de ziekte diabetes. Dit is niet bij iedereen het geval, maar bij een aantal mensen dus wel.
11. Het risico op hartklachten
Van alle ziekten in Nederland, lijden de meeste mensen aan hart- en vaatziekten. Er is een studie gedaan naar het verband tussen hartklachten en het drinken van 2 glazen frisdrank (de lightversie) per dag. Hieruit werd geconcludeerd dat mensen die de 2 glazen elke dag dronken 30% meer kans hadden op het overlijden aan hartklachten. Ook hadden die mensen een hoger BMI dan de mensen die geen light-dranken hebben gedronken in de onderzoeksperiode.
12. Het risico op een slechter zicht
Nu komen we weer uit bij de stof methanol die ontstaat als ons lichaam aspartaam afbreekt. Deze stof kan er namelijk ook voor zorgen dat je problemen met zicht krijgt. Dit kan zijn: pijn in de ogen, slechter kunnen zien en zelfs blind worden.
13. Het risico voor zwangere vrouwen
Doordat aspartaam kan zorgen voor het ontregelen van je centrale zenuwstelsel, hebben ongeboren kinderen een groter risico op problemen. Dit komt doordat de bloed-hersenbarrière nog niet volledig is gevormd. De zoetstof kan bij ongeboren kinderen dus sneller in de hersenen terechtkomen en voor hersenschade zorgen.
14. Aspartaam en het risico voor kinderen
Een aantal kinderen loopt volgens onderzoek een vergroot risico op schade door aspartaam. Dit gaat om kinderen met ADD en ADHD. Een aantal onderzoeken heeft zelfs laten zien dat sommige kinderen geen medicijnen meer hoefden te gebruiken toen zij deze zoetstof niet meer binnenkregen.
15. Het effect op je nieren
Onderzoekers hebben geconcludeerd dat je nierfunctie met wel 30% kan afnemen gedurende 10 jaar. In dit onderzoek hebben de deelnemers elke dag minimaal 2 light-dranken gedronken.
16. Het effect op je darmen
Aspartaam heeft effect op de bacteriën in je darmen. Deze effecten brengen met zich mee dat klachten aan de darmen kunnen ontstaan. In dit onderzoek werd naar zoetstoffen in het algemeen gekeken, en dus niet alleen naar aspartaam.
Hoe schadelijk is aspartaam?
De zoetstof doet dus nogal wat met je gezondheid. Maar er zijn ook onderzoeken die laten zien dat aspartaam helemaal niet zo schadelijk is als hierboven beschreven. Er zijn vele honderden onderzoeken die beweren dat je de stof rustig kunt gebruiken binnen een gezond voedingspatroon.
Deze onderzoeken geven wel aan dat je beter geen aspartaam binnen kunt krijgen als je de ziekte phenylketonurie (PKU) hebt. Dit is een ongeneeslijke, erfelijke stofwisselingsziekte.
Zorgt 1 cola light drankje al voor schadelijke effecten?
Oudere onderzoeken laten zien dat aspartaam al wel schadelijk kan zijn na het drinken van 1 glaasje cola light. Maar de meest recente onderzoeken – en dit zijn er veel meer – concluderen dat het helemaal niet schadelijk is om af en toe een light-drank te drinken.
Deze 11 producten bevatten aspartaam
Aspartaam wordt aan heel veel producten toegevoegd. Ik geef je nu de 11 meest bekende producten die de zoetstof bevatten:
- Soep uit een pakje of blik
- Frisdrank
- Zuivel
- Chocolade
- Suikervrije snoepjes
- Zoetjes
- Suikervrij ijs
- Jam
- Ontbijtgranen
- Suikervrije kauwgom
- Vruchtendrank
Deze 8 producten kun je beter gebruiken
Wil je nu echt geen aspartaam meer binnenkrijgen, dan kun je deze 8 producten gebruiken:
- Lucumapoeder
- Verse vanille
- Honingkruid
- Kaneel
- Honing
- Mesquitepoeder
- Yaconsiroop
- Kokosbloemsuiker (bevat echte suiker)
Dit zijn de 7 schuilnamen van aspartaam
Aspartaam heeft meerdere schuilnamen die producenten gebruiken om etiketten. Ik geef je nu de 7 meest gebruikte schuilnamen voor deze zoetstof:
- Zoetstof aspartaam
- Zoetstof E951
- Canderel
- Spoonful
- NutraSweet
- Equal
- Natrena
Is aspartaam echt zo schadelijk: tot slot
De meest recente onderzoeken laten zien dat aspartaam lang niet zo schadelijk is als gedacht. Mits je een gezond voedingspatroon hebt natuurlijk. Het is dus aan jou om te bepalen of je wel of geen light-dranken meer wil drinken, of dat je dit gewoon af en toe blijft doen.
Als je af en toe een light-drank drinkt is er echt niks aan de hand.